Dotyk to jeden z najważniejszych zmysłów w jaki wyposażony jest człowiek. Poznawanie świata za pomocą dotyku i rozwój tego zmysłu zaczyna się długo przed porodem. Pierwsze wrażenia dotykowe płodu pojawiają się już około 6-8 tygodnia ciąży. Zanurzenie dziecka w wodach płodowych powoduje ciągłe pobudzanie receptorów zawartych w jego skórze.
W pierwszym okresie życia odczucia dotykowe stanowią podstawę wiedzy dziecka o otaczającym je świecie. Niemowlęta za pośrednictwem dotyku odbierają 80% bodźców z otoczenia, dostarczając cennych informacji do mózgu.

Kiedy dziecko jest dotykane doświadcza na sobie oddziaływanie świata. Niemowlęta uwielbiają być dotykane, głaskane i tulone. Zaspokojenie tych potrzeb wpływa znacząco na jego rozwój, zdrowie i wzrost. Dotyk bliskiej osoby gwarantuje zaspokojenie podstawowej i fundamentalnej potrzeby – miłości i bezpieczeństwa. Wywiera ogromny wpływ na kształtowanie się więzi emocjonalnej z rodzicami.

Czuły i pełen miłości dotyk nie tylko ma właściwości uspakajające, ale także usprawnia przebieg wielu procesów fizjologicznych, wspomaga pracę m.in. układu odpornościowego, oddechowego i krążeniowego.

Dzieci, które są częściej dotykane i przytulane szybciej przybierają na wadze. Szczególnie jest to ważne u dzieci urodzonych przedwcześnie.
Rodzic/opiekun dotykając dziecko powoduje wzrost wytwarzania się połączeń nerwowych w mózgu dziecka. Włókna nerwowe pokrywają się osłonką mielinową, która pełni funkcję ochronną i odżywczą oraz ułatwia przewodzenie impulsów nerwowych.

Pomiędzy 3 a 7 rokiem życia mielinizacji ulegają najważniejsze struktury i jest to okres intensywnego rozwoju psychomotorycznego dziecka.
Należy pamiętać, że potrzeba bliskości i dostarczania właściwego dotyku nie zmniejsza się w miarę wzrostu dziecka. Dotyk naturalny i pełen miłości jest jednym z najsilniejszych języków miłości, dający dziecku bezpieczeństwo, właściwy rozwój emocjonalny, społeczny i psychoruchowy.

Zmysł dotyku w połączeniu z układem proprioceptywnym i układem przedsionkowym, m.in.:

• dostarcza informacji o ciele dziecka (budowanie schematu ciała)
• odgrywa znaczącą rolę w planowaniu motorycznym
• wpływa na rozwój koordynacji obu stron ciała
• wpływa na poziom aktywności dziecka i stabilność emocjonalną

Nabycie tych umiejętności przez dziecko umożliwia osiągnięcie kolejnych poziomów rozwoju. Dzięki temu dziecko, m.in.:

• nabywa umiejętność koncentracji i umiejętność organizacji
• ma poczucie własnej wartości
• uczy się samokontroli
• zdobywa pewność siebie
• nabywa umiejętność pracy umysłowej i predyspozycje do myślenia abstrakcyjnego i rozumowania
• osiąga specjalizację obu stron ciała i mózgu

Dotyk jest najpiękniejszym i niezastąpionym darem jaki może dać rodzić/opiekun swojemu dziecku.

Bibliografia:

https://www.acentrum.pl/index.php/artykuly/dotyk-w-rozwoju-i-zyciu-dziecka.html
https://salve.pl/aktualnosci/dotyk-a-rozwoj-emocjonalny-dziecka/
Dziecko a integracja sensoryczna – A. J. Ayres